kanun tasarısı ne demek?

Kanun Tasarısı

Bir kanun tasarısı, bir hükümet veya bakanlar kurulu tarafından yasama organına (örneğin, Türkiye Büyük Millet Meclisi) sunulan ve kanun haline gelmesi amaçlanan yazılı tekliftir. Kanun tasarıları, mevcut kanunları değiştirmek, yürürlükten kaldırmak veya yeni kanunlar koymak için hazırlanır.

Genel Bakış

Kanun tasarıları, yasama sürecinin başlangıcını oluşturur. Bir tasarı, ilgili bakanlık veya kurum tarafından hazırlanır ve bakanlar kurulu tarafından onaylandıktan sonra TBMM'ye sunulur.

Hazırlık Süreci

1. İhtiyaç Tespiti: Bir kanun ihtiyacının doğması veya mevcut bir kanunun yetersiz kalması durumunda, ilgili bakanlık veya kurum tarafından bir kanun tasarısı hazırlama çalışmaları başlatılır.
2. Araştırma ve İnceleme: İlgili bakanlık veya kurum, konuyla ilgili mevcut kanunları, uygulamaları, uluslararası düzenlemeleri ve diğer ilgili bilgileri araştırır ve inceler.
3. Taslak Hazırlama: Araştırma ve inceleme sonuçlarına dayanarak, bir kanun tasarısı taslağı hazırlanır. Bu taslak, kanunun amacını, kapsamını, temel ilkelerini ve uygulanmasına ilişkin hükümleri içerir.
4. Görüş Alma: Hazırlanan kanun tasarısı taslağı, ilgili kurum ve kuruluşların görüşüne sunulur. Bu görüşler, tasarının geliştirilmesine katkıda bulunur.
5. Değerlendirme ve Revize: Alınan görüşler doğrultusunda, kanun tasarısı taslağı değerlendirilir ve gerekli görülen düzeltmeler yapılır.
6. Bakanlar Kurulu'na Sunulması: Nihai kanun tasarısı, ilgili bakanlık tarafından bakanlar kuruluna sunulur. Bakanlar kurulu, tasarıyı onaylar ve TBMM'ye gönderilmesine karar verir.

TBMM Süreci

1. Meclis Başkanlığına Sunulması: Bakanlar kurulu tarafından onaylanan kanun tasarısı, TBMM Başkanlığına sunulur.
2. İlgili Komisyona Havale: Meclis Başkanı, kanun tasarısını ilgili komisyona (örneğin, Adalet Komisyonu, Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu vb.) havale eder.
3. Komisyonda Görüşmeler: İlgili komisyon, kanun tasarısını detaylı olarak inceler ve görüşmeler yapar. Gerekirse, ilgili bakanlık temsilcileri, uzmanlar ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerini alır.
4. Komisyon Raporu: Komisyon, tasarı hakkındaki görüşlerini ve önerilerini içeren bir rapor hazırlar.
5. Genel Kurulda Görüşmeler: Komisyon raporu, TBMM Genel Kurulunda görüşülür. Görüşmelerde, milletvekilleri tasarı hakkında konuşmalar yapar, eleştirilerde bulunur ve önerilerde bulunur.
6. Oylama: Genel Kurulda yapılan görüşmelerin ardından, kanun tasarısı maddeleri tek tek oylanır. Gerekli çoğunluk sağlanırsa, tasarı kanun olarak kabul edilir.
7. Cumhurbaşkanlığına Onaya Gönderilmesi: TBMM tarafından kabul edilen kanun, Cumhurbaşkanlığına gönderilir.

Cumhurbaşkanlığı Süreci

1. Onaylama veya İade: Cumhurbaşkanı, kendisine gönderilen kanunu ya onaylar ve Resmi Gazete'de yayımlanmasını sağlar ya da kanunu yeniden görüşülmek üzere TBMM'ye iade eder.
2. Yeniden Görüşme: Cumhurbaşkanı tarafından iade edilen kanun, TBMM'de yeniden görüşülür.
3. Resmi Gazete'de Yayımlanma: Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan veya TBMM tarafından aynen kabul edilen kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girer.

Tasarı ve Teklif Arasındaki Fark

Kanun tasarısı ve kanun teklifi arasındaki temel fark, sunan taraftadır. Kanun tasarısı hükümet (yani Bakanlar Kurulu) tarafından sunulurken, kanun teklifi milletvekilleri tarafından sunulur.

Sonuç

Kanun tasarısı, yasama sürecinin önemli bir parçasıdır ve bir kanunun oluşmasında temel adımı oluşturur. Süreç, dikkatli bir hazırlık, detaylı inceleme ve geniş kapsamlı görüş alışverişini içerir.